جایگاه مفهوم شناسی امام در تدوین نظام رهبری جامعه اسلامی(امام‌شناسی)

نوع مقاله : مقاله تخصصی

نویسنده

دانشجوی دکتری فلسفه اسلامی جامعه المصطفی العالمیه خراسان

چکیده

عامترین و شایعترین تعبیر از امام، ریاست عامه است که در میان مسلمانان رایج است. تعبیر‌های گوناگونی از این ریاست شده است. برخی برای معرفی امام فقط به تعیین مصداق پرداخته‌اند، برخی دیگر به تعریف معیاری امام توجه نموده‌اند. اهل سنت امامت را مقامی سیاسی و اجتماعی دانسته و ویژگی‌های عصمت، الهی و انتصابی بودن را نمی‌پذیرند. آنـان در تعیین معیار و مصداق امام بـه جریان و اتفاقات رخ داده در تـاریخ اسلام استناد کرده و به توجیه و تبیین مقام امام براساس آن رخداد‌ها می‌پردازند. بنابر برداشت امامیه از امامت، امام همانند پیامبر، مقام و منصبی الهی است و همان طور که خداوند متعال باید نبی و پیامبر را تعیین کند. امامت، نیز به دستور خداوند تعیین می‌گردد. مسأله این است که منشأء بروز اختلافی در موضوع مهمی مانند رهبری جامعه اسلامی چیست؟ از جمله منشأء‌های اختلاف در تعریف و مفهوم امام است که نگاه و رویکرد به نقش امام در جامعه اسلامی متفاوت جلوه می‌دهد. تعریف منطقی یکی از روش‌های شناخت و تشخیص یک مفهوم و موضوع است. این نوشتار در صد تعریف منطقی از امام است که پشتوانه دینی دارد. از اینرو این تحقیق نوشتاری است بنیادی، با رویکرد تحلیلی و روش جمع‌آوری اطلاعات آن کتابخانه‌ای است.

کلیدواژه‌ها