بررسی مصداق و منزلت اهل البیت(ع) در اشعار مولوی (جلال الدین محمد بلخی)

نوع مقاله : مقاله تخصصی

نویسنده

دکتری کلام اسلامی جامعه المصطفی العالمیه خراسان

چکیده

بررسی دیدگاه شخصیت‌های برجسته مسلمان درباره اهل بیتg نقش فراوانی در شنـاخت بیشتر جـامعه بـا مقـام و منزلت آن نمونه‌هـای کامل انسانیت دارد. یکی از شخصیت‌های مهم جهان اسلام که دامنه شهرت و نفوذ او از مرزهای جهان اسلام فراتر رفته و صیت اندیشه های او اقصی نقاط جهان را در نوردیده جلال الدین محمد بلخی معروف به مولانا است. در این نوشته دیدگاه مولانا در مورد اهل بیتg تحقیق شده است زیرا نامبرده با دو اثر عظیم « مثنوی» و « دیوان شمس» خود، مخاطبان زیادی در بین عامه مردم و بطور خاص در بین اهل ادب و معرفت دارد و همین موضوع، ضرورت بررسی را نیز واضح می سازد. بخصوص اینکه در این زمینه تاکنون کار تفصیلی صورت نگرفته است، بجز موارد اندکی که در مقدمه یاد شده است. این مقاله به روش توصیفی و تحلیلی، اشعار و آثار مولوی را در مورد اهل بیتg بررسی نموده ومنزلت عالی ائمهg را به دو شکل، یکی تفسیر ابیات و دیگری تطبیق جامعیت انسان کامل بر اهل بیتg، به اثبات رسانده است.

کلیدواژه‌ها


  • قرآن کریم
  • ابن عاشور، التحریر و التنویر، ج 11، ناشر: مؤسسه تاریخ بیروت، 1420ق.
  • ابن عربی، محی الـدین، الانسـان الکامل، تحقیق محمـود الغراب، چـاپ دمشق، 1414ق.
  • ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج2 ، نشر بیروت، بی تا.
  • اسدالله ایزد گشسپ، شمس، جذبات الهیه، با مقدمه دکتر پاریزی، انتشارات حقیقت، سال 1319، بیجا.
  • اصفهـانی، حسین، المفردات فـی غریب القرآن، احیـاء تراث آثـاق جعفریه، تهران، 1383ش.
  • جامی، عبد الرحمن ، شرح برفصوص، ناشر وزارت ارشاد، تهران، 1370ش.
  • جوادی آملی، سرچشمه اندیشه‌ها، ج2، کتابخانه الکترونیک آثار جوادی آملی، ذیل عنوان قران و عترت، بی تا.
  • سیوطی، عبدالرحمن، الدرالمنثور، ج5، داشر دارالفکر بیروت، بی تا.
  • سلطان ولد، محمد، مصحح، استاد جلال الدین همایی، نشر هما، تهران، 1367.
  • شوشتری، نورالله، مجالس المؤمنین، نسخه عکسی مجلس شورای اسلامی، شماره ثبت 74579.
  • ------------، احقاق الحق ، مکتبه آیت الله مرعشی نجفی، قم، 1362ش.
  • شبستری، محمود، گلشن راز، خدمات فرهنگی کرمان، 1382ش، اشعار آغازین.
  • طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج16، انتشارات اسلامی، قم، 1374ش.
  • طبرسی، مجمع البیان، ج8، نشر فراهانی، تهران، 1360.
  • عطار نیشابوری، فریدالدین، مظهرالعجائب، تهران،1323ش.
  • کسنزانی، محمد، موسوعه الکسنزان، دارالمحبه، دمشق، 1426ق، چاپ اول.
  • کلینی، محمد، اصول کافی، ترجمه مصطفوی، 1369، تهران.
  • مطهری، مرتضی، انسان کامل، مجموعه آثار ج23، تهران، 1383.
  • مولوی ، جلال الدین محمد، دیوان شمس، نشر طلایه، تهران 1384.
  • --------------- مثنوی، تصحیح نکلسون.