این پژوهش با هدف تبیین عوامل و موانع مؤثر بر تحقق «زندگی معنوی» از منظر اسلامی و ارائه راهکارهایی برای تقویت آن در زندگی فردی و اجتماعی انجام شده است.
این تحقیق به روش کتابخانهای و با رویکرد توصیفی-تحلیلی، با استناد به آیات قرآن کریم، روایات معصومین و متون اسلامی صورت پذیرفته است.
یافتهها حاکی از آن است که عوامل معنویتآفرین در دو سطح فردی (مانند ایمان، خودشناسی، عبودیت، توکل و دعا) و اجتماعی (مانند تقویت باورهای دینی، اجرای قوانین الهی، ترویج ارزشهای اخلاقی، امر به معروف و نهی از منکر و همنشینی با خوبان) دستهبندی میشوند. در مقابل، موانع معنویت نیز شامل موانع فردی (کفر، گناه، پیروی از شیطان، سهلانگاری در انجام وظایف، غفلت و رذایل اخلاقی) و اجتماعی (حاکمیت غیردینی، مدیریت نالایق، عدم اجرای احکام شرعی، همنشینی با بدان، ناهنجاریهای اجتماعی، فردگرایی افراطی و رسانههای اجتماعی) است.
نتیجه اینکه دستیابی به زندگی معنوی مستلزم شناخت و تقویت عوامل فردی و اجتماعی است و مقابله با موانع نیز نیازمند بازنگری در رویکردهای فرهنگی و آموزشی است.
رئیسی سجاد، احمدی سیدمجتبی و صادقی خیراله (۱۴۰۰)، تاثیر مذهب و معنویت بر اضطراب و افسردگی بیماران سرطانی، نشریه قرآن و طب، دوره6، شماره۱، صفحات75-86.
طباطبایى، سید محمدحسین (1374)، تفسیر المیزان، ترجمه سید محمدباقر موسوى همدانى، چاپ پنجم، قم، انتشارات اسلامى جامعۀ مدرسین حوزه علمیه قم.
عروسى حویزى، عبد على بن جمعه (1415ق)، تفسیر نور الثقلین، تحقیق سید هاشم رسولى محلاتى، چاپ چهارم، قم، انتشارات اسماعیلیان.
کریمینیا، محمّدمهدی، موسوی، سیّده حکیمه، انصاریمقدم٬، مجتبی (۱۴۰۰)، «راهکارهای تقویت معنویت در جامعه با تکیه بر بیانیه گام دوم انقلاب»، مجله پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش، سال چهارم، شماره 38.
کلینی، محمد بن یعقوب (۱۴۰۱ق)، الکافى، تصحیح علی اکبر غفاری، چاپ چهارم، بیروت، دار صعب و دارالتعارف.
مجلسی، محمد باقر (۱۴۰۳ ق)، بحار الانوار، چاپ دوم، بیروت، دار إحیاء التراث العربی.
_____________ (۱۳۷۹)، مشکاة الانوار، چاپ اول، قم، انتشارات مسجد مقدس جمکران.
محمدی ریشهری، محمد (۱۳۷۹)، میزان الحکمة، ترجمه حمیدرضا شیخی، چاپ دوم، قم: مؤسسه دارالحدیث.
مطهری، مرتضی (۱۳۸۵)، مجموعه آثار، جلد هشتم، چاپ سوم، تهران، انتشارات صدرا.
معلوف، لویس (۱۹۸۶م)، المنجد، چاپ بیستوسوم، بیروت، دارالمشرق.
نوری، میرزا حسین (۱۴۰۸)، مستدرک الوسائل، چاپ دوم، بیروت، مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث